Sinds Raisi aan de macht is gekomen zijn tientallen hoogleraren ontslagen of geschorst. De afgelopen maanden echter, is het tempo van de ontslagaanzeggingen aan hoogleraren drastisch verhoogd. Sommigen van hen waren al gekort op hun salaris of al enkele maanden geschorst en hebben nu hun formele ontslagaanzegging gekregen. De ontslagen werden zowel op schrift, als ook telefonisch bekend gemaakt. (Het door de staat gecontroleerde Tejaratnews.com, 28 augustus 2023.)

Deze hoogleraren waren verbonden aan een groot aantal universiteiten, waaronder Sharif, Tehran, Allameh, Melli, Azad Tehran, Azad Karaj, Al-Zahra, Kurdistan, Persian Gulf, Ferdowsi Mashhad, Art, Surah, Medical Sciences, Tabriz, Hakim Sabzevari, Bahonar Kerman, Jahrom, Azad Sanandaj, Medical Sciences of Iran, Azad Qom en Isfahan.

Op 3 september zijn de namen van 25 van deze hoogleraren bekend gemaakt, waaronder met name vrouwelijke hoogleraren als Hamideh Khademi, Ameneh Aali, Baharak Akhtardanesh, Raheleh Ali Moradzadeh, Lili Varharam, Azin Movahed en Somayyeh Sima. Zij allen zijn ofwel van hun universiteit verbannen, ofwel geschorst, ofwel is hen het lesgeven verboden.

 

Van links af: Ameneh Aali, Hamideh Khademi, Azin Movahhed, Somayyeh Sima

Op 24 augustus maakte de door de staat gecontroleerde krant Etemad bekend dat 58 hoogleraren zijn ontslagen sinds het aan de macht komen van Raisi. Daarnaast heeft Etemad een lijst samengesteld met de namen van 157 ontslagen hoogleraren uit de tijd van Ahmadinejad, Rouhani en Raisi. In een artikel van 31 augustus benadrukte de krant dat de overheid serieus werk maakt van haar project “de Gelijkschakeling van het Hoger Onderwijs Gebouw”.

Universiteiten onder Surveillance van de Veiligheidsdienst en ze hebben te maken met een Brain Drain

Volgens studenten oefenen veiligheidsstructuren grote invloed uit op alle universiteit gerelateerde beslissingen en bepalen repressieve krachten het functioneren van de universiteiten.

De Islamitische Studenten Associatie van de Sharif Technische Universiteit heeft op 28 augustus een verklaring doen uitgaan waarin zij protesteren tegen het ontslag van Ali Sharifi Zarchi. Zij wijzen ook op de groeiende veiligheidsmaatregelen, opgelegd aan de Sharif Universiteit en beschrijven de situatie in termen van “de universiteit is overgenomen door veiligheidsdiensten.”

In deze protestverklaring klinkt een waarschuwing door dat het ontslag van hoogleraren die zich niet voegen naar de overheidsagenda en dat de confrontaties tussen studenten en veiligheidsdiensten niet alleen resulteren in “wanhoop en desillusie van de universitaire gemeenschap ten opzichte van de overheid” maar ook een dagelijkse exodus van de intellectuele elite van Iran mede veroorzaken.

Ali Ghanbari, een aan de staat gelieerde expert, waarschuwde dat “de poging tot gelijkschakeling van de universiteiten voortkomt uit de mindset die enige tijd geleden hetzelfde deed met openbare instellingen, organisaties en officiële instituties in het hele land. Deze mindset schrijft voor dat iedereen hoort te denken op een manier die overeenkomt met een specifieke politieke lijn. In dergelijke omstandigheden zullen we spoedig getuige zijn van de emigratie van ouderejaars of afgestudeerde middelbare school studenten naar universiteiten in buurlanden.” (De door de staat gecontroleerde website Fararu.com, 30 augustus 2023.)

Amanullah Qaraei Moghadam, een socioloog, heeft de volgende opmerkingen gemaakt over de sociale gevolgen van het ontslag van hoogleraren: “Vandaag de dag, wanneer een hoogleraar wordt ontslagen, is de overheersende opvatting dat dit is gebeurd omdat zij hoog gekwalificeerde en verdienstelijke individuen zijn. Vandaag de dag zijn jonge mensen sterk verbonden met het digitale domein en worden ze beïnvloed door hun leeftijds- en soortgenoten. Wanneer we benadrukken dat 80% van de beste studenten, vele duizenden artsen, ingenieurs en journalisten het land hebben verlaten, hiermee bijdragend aan de braindrain, dan is een belangrijke factor hierin het overheersende gedrag en de houding in het universitaire systeem.” (De door de staat gecontroleerde website Entekhab.ir, 30 augustus, 2023.)

Verwijdering van Toegewijde Hoogleraren

Ameneh Aali, een van de hoogleraren die de Faculteit Psychologie van de Allameh Tabatabai Universiteit in Teheran moest verlaten, verklaarde: “Er is ons geen enkele verklaring gegeven, maar gebaseerd op de geluiden van binnen de faculteit weten we zeer wel wat er achter zit. Wij hebben verklaringen ondertekend, studenten sit-ins ondersteund en geprotesteerd tegen het schorsen van studenten.” (De staatsgecontroleerde website  Rouydad24.ir, 27 augustus, 2023.)

Ameneh Aali schreef in een open brief die is gepubliceerd op 1 september 2023: “In alle oprechtheid, ik ben een zeer ervaren leraar die bijna 10 jaar lang in de universitaire omgeving heeft gewerkt. Het is onze plicht als opvoeders overheden niet blindelings te gehoorzamen, maar te werken als dienaren van onze natie. Scholen en universiteiten zijn de toevluchtsoorden van onze studenten en wij zijn er om hun rechten hoog te houden en de integriteit van dit toevluchtsoord te bewaken.”

“Hierin heb ik altijd ten diepste geloofd en zal ik altijd geloven. Ik heb dit altijd openlijk, in alle eerlijkheid, duidelijk en resoluut geuit. Of dit nou was in tijden van onderdrukking, studenten arrestaties en schorsingen of tijdens aanvallen op scholen en bedreigingen voor studenten, bij vele gelegenheden heb ik dit standpunt herhaald. Ik heb dit verwoord in brieven en verklaringen, in vergaderingen, ten overstaan van universiteits- autoriteiten, in aanwezigheid van veiligheidspersoneel ten tijde van studentenconfrontaties en zelfs bij verhoren door ondervragers van het Ministerie van Veiligheid.”