De Iraanse politieke gevangene Mohammad-Javad Vafa’i Thani loopt het risico geëxecuteerd te worden. Op dit moment is er een internationale campagne, waaraan wordt deelgenomen door bekende mensenrechtenadvocaten en deskundigen op het gebied van internationaal recht, gaande om de executie te stoppen.

In de noordoostelijke provinciehoofdstad Mashhad dreigt de politieke gevangene Mohammad-Javad Vafa’i Thani (foto) te worden geëxecuteerd. De 27-jarige atleet zit sinds maart 2020 in gevangenschap. Hij werd gevangengezet wegens zijn betrokkenheid bij de massale protesten tegen de dictatuur die in november 2019 in heel Iran plaatsvonden, en ter dood veroordeeld door een rechtbank van het regime op basis van verzonnen, niet serieus te nemen aanklachten.

De Iraanse rechterlijke macht fungeert als het onderdrukkingsinstrument van het regime. Rechtszaken voldoen in Iran nooit aan de internationale rechtsregels. Verdachten hebben geen toegang tot een advocaat van hun keuze. Voordat de processen beginnen, worden de gevangenen op brute wijze gemarteld om hen te dwingen zichzelf te beschuldigen met valse “bekentenissen” voor de camera. In showprocessen worden de verdachten vervolgens ter dood veroordeeld op basis van deze gedwongen “bekentenissen”.

Op 19 juli hoorde Mohammad-Javad Vafa’i Thani, die wordt vastgehouden in de Vakil-Abad-gevangenis in Mashhad, dat de rechterlijke macht zijn doodvonnis definitief had bevestigd. De gevangene werd vervolgens geïsoleerd van de andere gevangenen en naar een geheime locatie gebracht. Hij kan elk moment geëxecuteerd.

Mensenrechtenactivisten spannen zich in internationaal verband in om de executie van Mohammad-Javad Vafa’i Thani te stoppen. Tientallen mensenrechtenexperts, advocaten en Nobelprijswinnaars hebben de Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten, Volker Türk, in een brief opgeroepen om onmiddellijk en met spoed in te grijpen om de executie te voorkomen. Ze wezen erop dat de afgelopen maanden in Iran minstens zeven gevangenen zijn geëxecuteerd vanwege hun betrokkenheid bij volksprotesten tegen het regime. Met deze politiek gemotiveerde executies probeert het regime de opstandige bevolking te intimideren.

De oproep aan de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten wordt ondersteund door 19 huidige en voormalige VN-functionarissen, bekende mensenrechtenadvocaten en deskundigen op het gebied van het internationaal recht.

De ondertekenaars van het oproep zijn onder meer:

    • Rechter Sang-Hyun Song – (Zuid-Korea), voorzitter van het Internationaal Strafhof (2009-2015)
    • Joachim Rücker – (Duitsland), voorzitter van de VN-Mensenrechtenraad (2015); ambassadeur en permanent vertegenwoordiger van Duitsland bij de Verenigde Naties in Genève (2014-2016)
    • Dr. Élise Le Gall – (Frankrijk), voorzitter van de Franse Vereniging ter Bevordering van Universele Jurisdictie – Association Française pour la Promotion de la Compétence Universelle (AFPCU); lid van de lijst van advocaten van het Internationaal Strafhof
    • Prof. José Luís da Cruz Vilaça – (Portugal), president van het Gerecht van Eerste Aanleg van de Europese Gemeenschappen (1989-1995); rechter bij het Hof van Justitie van de Europese Unie (2012-2018)
    • Prof. Sara Chandler – (VK), bestuurslid van de mensenrechtencommissie van de Federatie van Europese balies (Fédération des Barreaux d’Europe – FBE)
    • Dr Mark Ellis – (VK), uitvoerend directeur van de International Bar Association (IBA)
    • Prof. Rashida Manjoo – (Zuid-Afrika), speciale VN-rapporteur voor geweld tegen vrouwen, de oorzaken en gevolgen ervan (2009-2015)
    • Elfriede Jelinek – (Oostenrijk), winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur (2004)
    • Prof. Geoffrey Robertson – (Australië), voormalig voorzitter van het speciale VN-tribunaal voor Sierra Leone; auteur van “Crimes Against Humanity”, “Mullahs Without Mercy” en “The Massacre of Political Prisoners in Iran, 1988”
    • Richard J. Goldstone – (Zuid-Afrika), voormalig rechter van het Grondwettelijk Hof van Zuid-Afrika; voormalig hoofdaanklager van de internationale straftribunalen van de Verenigde Naties voor voormalig Joegoslavië en Rwanda